Historia

UNIVAC I - oficjalnie pierwszy komputer na świecie

Ostatnia aktualizacja: 31.03.2022 05:35
71 lat temu, 31 marca 1951 roku, po wielu perturbacjach uruchomiono w USA pierwszy elektroniczny komputer ogólnego przeznaczenia, czyli nie była to maszyna licząca zaprojektowana pod jeden rodzaj analizy danych, a dużej wielkości urządzenie, które mogło przeprowadzać wielobranżowe analizy i obliczenia.
Univac I, ierwszy komputer, 1951
Univac I, ierwszy komputer, 1951Foto: Forum

Elektroniczny Numeryczny Integrator

Maszynę tę nazwano UNIVAC I, co było częściowym skrótem od angielskiego Universal Automatic Computer. Konstruktorami tej maszyny byli dwaj amerykańscy inżynierowie John Wckert i John Mauchly. Komputer ten, całkowicie nieporęczny regał, został wyprodukowany w niedużej liczbie egzemplarzy, a jego wolumin sprzedaży osiągnął ledwie 40 jednostek.

Historia tych dwu inżynierów, a zarazem profesorów na Uniwersytecie Pensylwanii, pokazuje wiele wcześniejszych lat pracy nad maszyną elektroniczną. Pierwszym prototypem takiej maszyny był ich o kilka lat wcześniejszy ENIAC, co oznaczało skrót od angielskiego Electronic Numerical Integrator And Computer czyli Elektroniczny Numeryczny Integrator i Komputer. Uważa się, że była to pierwsza tego typu maszyna na świecie... oficjalnie, bo w porównywalnym czasie i w utajnionych warunkach pracowano nad podobnymi maszynami w Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech. Dość powiedzieć, że osiągnięcie amerykańskie zaprezentowano i komercyjnie uznano jego pierwszeństwo.

Wybory prezydenckie w USA w 1952 roku

Co niezwykle ciekawe, ten pierwszy UNIVAC został zakupiony i wykorzystany przez amerykańskie biuro spisowe U.S. Census Bureau. Biuro to wykorzystało tę maszynę choćby w wyborach prezydenckich 1952 roku, a wyniki jego prognozy, wskazującej Dwighta Eisenhowera jako zwycięzcy w wyścigu do fotela prezydenta okazały się "szokujące technologicznie", bo pojawiły się jeszcze przed zamknięciem lokali wyborczych. Oprócz tego wykorzystania, komputer został zakupiony i zainstalowany przede wszystkim w instytucjach państwowych, wojskowych i naukowych takich jak: U.S. Air Force w Pentagonie, U.S. Army Map Service, New York University, do użytku przez Atomic Energy Commission, U.S. Navy, General Electric czy U.S. Air Force.

Najszybsza maszyna biznesowa

Technicznie, komputer ten charakteryzował się pod względem pracy z nim "użyciem klawiatury operatora i konsoli do pisania dla prostego lub ograniczonego wejścia i taśmy magnetycznej dla wszystkich innych wejść i wyjść. Wydruki były rejestrowane na taśmie, a następnie drukowane przez oddzielną drukarkę taśmową". (źr. Britannica)

Powszechnie uważało się tę maszynę liczącą za komputer "do komercyjnego przetwarzania danych, mający zastąpić ówczesne maszyny księgowe do kart perforowanych. Potrafił odczytać 7200 cyfr dziesiętnych na sekundę (nie używał liczb binarnych), co czyni go zdecydowanie najszybszą maszyną biznesową, jaka została dotąd zbudowana. Wykorzystanie rtęciowych linii opóźniających Eckerta znacznie zmniejszyło liczbę potrzebnych lamp próżniowych (do 5000), umożliwiając w ten sposób procesorowi głównemu zajęcie „zaledwie” 14,5 na 7,5 na 9 stóp (około 4,4 na 2,3 na 2,7 metra) przestrzeni. Była to prawdziwa maszyna biznesowa, sygnalizująca zbieżność akademickich badań obliczeniowych z trendem automatyzacji biura z końca XIX i początku XX wieku. Jako taki zapoczątkował erę "Wielkiego Żelaza" – dużego, masowo produkowanego sprzętu komputerowego". (źr. Britannica)

Wszyscy potrafimy sięgnąć pamięcią do dawnych kronik filmowych, w których pokazywano te wielkie osiągnięcia myśli ludzkiej. Pamiętamy pierwsze anonse o komputerach, które z wielkością obecnych osobistych jednostek nie miały niczego wspólnego. W tamtych czasach jednak były to prawdziwe sukcesy naukowców, dzięki którym możemy dzisiaj posługiwać się urządzeniami znacznie szybszymi i sprawniejszymi, a posiadającymi niesamowicie zminiaturyzowaną formę. By tak się stało, musiał być najpierw wymyślony pierwszy komputer i dzisiaj obchodzimy kolejną rocznicę jego prezentacji.

PP

Czytaj także

Józef Bożek. Konstruktor prototypu samochodu

Ostatnia aktualizacja: 28.02.2024 05:50
Był jednym z największych wynalazców w Europie na początku XIX wieku. Budował spektakularne maszyny napędzane energią pary, między innymi pojazd kołowy oraz łódź.
rozwiń zwiń
Czytaj także

O tym jak Benjamin Franklin wybrał się z latawcem na pioruny

Ostatnia aktualizacja: 15.06.2021 05:35
269 lat temu Benjamin Franklin wybrał się z latawcem na pioruny. Doświadczenie to określane jest jako dzień "wynalezienia pioruna", choć oczywiste jest, że Franklin jedynie i aż udowodnił, że piorun jest zjawiskiem elektrycznym, że można go w określonych warunkach przewidywać i "ujarzmiać".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Siegmund Lubin. Polak, który robił filmy, zmniejszał projektory i drażnił Edisona

Ostatnia aktualizacja: 23.10.2021 05:45
Urodzony w pruskim zaborze jako Zygmunt Lubszyński, w Berlinie stał się Siegmundem, w Ameryce zaś Lubinem. Pod tym nazwiskiem stał się sławny jako pionier kina, wynalazca, przedsiębiorca filmowy, reżyser, aktor i producent, a także - niestety - jeden z prekursorów niechlubnej tradycji piractwa intelektualnego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Alfred Nobel. Twórca dynamitu, fundator prestiżowej nagrody

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2023 05:35
Nobel był wynalazcą środków śmiercionośnych, jednak dla niego najważniejszą sprawą było dobro ludzkości, a nie zagłada. Nade wszystko cenił prawa nauki, a jednocześnie w tajemnicy pisał poezje i dramaty.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kazimierz Prószyński. Pierwszy człowiek w kinematografii

Ostatnia aktualizacja: 13.03.2024 05:35
- Byłem wraz z bratem twórcą filmu francuskiego, ale istniał również pewien Polak, niejaki Kazimierz Prószyński, który nas znacznie wyprzedził – wspominał August Lumière, jeden z francuskich wynalazców, pionier kinematografii.
rozwiń zwiń