Historia

Charles Blondin - podniebny akrobata

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2023 05:40
30 czerwca 1859 roku francuski akrobata Charles Blondin, jako pierwszy człowiek na świecie, przeszedł po linie rozciągniętej nad wodospadem Niagara. Swój wyczyn powtórzył wielokrotnie, za każdym razem zaskakując widzów swoją odwagą i fantazją - nie tylko pokonał przepaść z zawiązanymi oczami, lecz także niosąc innych ludzi "na barana"!
Charles Blondin przechodzący nad wodospadem Niagara w 1859 roku
Charles Blondin przechodzący nad wodospadem Niagara w 1859 roku Foto: William England/Wikimedia commons/dp

Wygimnastykowany przedszkolak 

Charles Blondin urodził się 28 lutego 1824 roku we francuskiej miejscowości Hesdin jako Jean-François Gravelet. Pochodził z rodziny cyrkowej i już od najmłodszych lat zdradzał zainteresowanie akrobatyką. W związku z tym, gdy przyszły artysta miał zaledwie pięć lat, rodzice zapisali go do szkoły gimnastycznej mieszczącej się w Lyonie. Szybko okazało się, że chłopiec ma wielki talent - pół roku po rozpoczęciu nauki, zadebiutował przed publicznością jako "The Little Wonder" (ang. "Mały Cud").

W latach 30. osierocony Gravelet, aby zapewnić sobie byt, zaczął regularnie występować. W 1851 roku po jednym z takich widowisk zaczepił go William Niblo - właściciel popularnego, zlokalizowanego na nowojorskim Broadway'u, teatru "Niblo’s Garden". Łowca talentów zaproponował artyście wyjazd do Ameryki Północnej, gdzie miał występować wraz z grupą akrobatów "Ravel Troupe". Gravelet przyjął ofertę i rozpoczął tournée po Stanach Zjednoczonych. Niedługo później zaczął posługiwać się pseudonimem "Charles Blondin" - jego nowe nazwisko wzięło się od koloru włosów linoskoczka. 

W 1858 roku trasa akrobatów przebiegała przez północną część stanu Nowy Jork - to właśnie wtedy Blondin po raz pierwszy ujrzał wodospad Niagara. Prawdopodobnie to wtedy w głowie linoskoczka wykiełkował pomysł, którego wykonanie zagwarantowało mu fortunę i międzynarodową sławę. 

Wizjoner czy szaleniec?

Pod koniec czerwca 1859 roku, po wielu miesiącach ćwiczeń, Blondin przeszedł – dla równowagi trzymając w rękach dwudziestokilogramową tyczkę - po liczącym prawie 340 metrów sznurze konopnym, rozpiętym pomiędzy dwoma brzegami wodospadu Niagara. Wydarzenie zgromadziło kilkudziesięciotysięczną widownię, która z zapartym tchem śledziła każdy krok akrobaty.

O mały włos, a wyczyn nie doszedłby do skutku – początkowo lokalne władze nie chciały wydać Blondinowi pozwolenia na rozciągnięcie liny nad przepaścią. Uważano, że próba skończy się tragicznie i linoskoczek roztrzaska się o skały. Artyście udało się jednak – ku uciesze tłumu – przejść nad wodospadem Niagara.

W latach późniejszych Blondin wielokrotnie powtarzał swój wyczyn, za każdym razem go urozmaicając – pokonał rozpadlinę nie tylko z zawiązanymi oczami, na szczudłach, chodząc tyłem, lecz także niosąc innych ludzi bądź sprzęty na plecach. Co najmniej raz podczas swoich występów zadziwił publiczność, zatrzymując się w połowie drogi nad przepaścią, aby na przyniesionej przez siebie kuchence usmażyć i zjeść omlet. Równie spektakularny była jego pomysł stanięcia na krześle, którego tylko jedna noga balansowała na linie rozpiętej pomiędzy brzegami. 

Blondin wiszący na linie rozpiętej nad wodospadem Niagara. Zdjęcie zrobiono koło roku 1860. Źródło: Biblioteka Publiczna w Nowym Jorku/Wikimedia commons/Domena publiczna
Blondin wiszący na linie rozpiętej nad wodospadem Niagara. Zdjęcie zrobiono koło roku 1860. Źródło: Biblioteka Publiczna w Nowym Jorku/Wikimedia commons/Domena publiczna

Wieczna sława

Wieści o wyczynie linoskoczka - zwanego od tej pory "Wielkim Blondinem" - rozniosły się szerokim echem nie tylko po całej Ameryce Północnej, lecz także po Europie. Jego osiągnięcie tak bardzo zadziwiło ówczesną opinię publiczną, że 15 lipca występ akrobaty obejrzał nawet ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Millard Fillmore. 

Kolejne lata artysta spędził na podróżach i widowiskach, które dawał w różnych zakątkach świata - między innymi w Chinach, Indiach, Australii i Japonii.

W 1860 roku przyjechał do Irlandii, gdzie 23 sierpnia zaprezentował swoje umiejętności w Dublinie. Spektakl zakończył się jednak tragicznie - zawieszona piętnaście metrów nad ziemią lina pękła, co doprowadziło do zawalenia się całego rusztowania. Blondinowi nic się nie stało, ale życie straciło wówczas dwóch robotników, którzy znajdowali się w pobliżu konstrukcji.

Rok później linoskoczek wystąpił w londyńskim Pałacu Kryształowym. Przeszedł wówczas na szczudłach - co jakiś czas robiąc salta - po linie rozciągniętej ponad pięćdziesiąt metrów nad ziemią. Aktywny zawodowo pozostawał prawie do końca życia - jego ostatnie widowisko odbyło się w Belfaście w 1896 roku.

Charles Blondin zmarł 22 lutego 1897 roku w Little Ealing – obecnie jest to jedna z dzielnic Londynu.

jb

Podczas pracy korzystałam z artykułu Karen Abbott "The Daredevil of Niagara Falls" opublikowanym 18 października 2011 roku na stronie gazety "The Smithsonian Magazine".