Historia

Jan Ciecierski. 125. rocznica urodzin gwiazdy słuchowiska "Matysiakowie"

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2024 05:40
- To, co zawsze interesowało mnie w aktorstwie, a zarazem bawiło, to to, że człowiek musi się zmieniać. W każdej roli musi być kimś innym. To jest ciekawa przygoda i właśnie chęć przeżycia takiej przygody zagnała mnie do teatru - mówił Jan Ciecierski na antenie Polskiego Radia.
Jan Ciecierski. Fotografia portretowa.
Jan Ciecierski. Fotografia portretowa. Foto: Archiwum Fotograficzne Edwarda Hartwiga/Narodowe Archiwum Cyfrowe

Józef Ciecierski urodził się 8 marca 1899 roku w Warszawie. Był synem Konstantego i Marii z Widermanów.

- Rodzice moi byli ogromnymi zwolennikami teatru, także będąc jeszcze małym chłopcem już zaczynałem go poznawać. Naturalnie jeszcze od strony widowni – opowiadał aktor w audycji "Jan Ciecierski. Wspomnienia o aktorach" z cyklu "Proszę mówić, słuchamy".

Posłuchaj
35:22 jan ciecierski_ wspomnienia o aktorach___10899_tr_2-2_10398991630783ab[00].mp3 O swoim życiu opowiadał Jan Ciecierski podczas audycji "Jan Ciecierski. Wspomnienia o aktorach" z cyklu "Proszę mówić, słuchamy". (PR, 3.07.1965)

Edukacja

W 1927 roku ukończył studia aktorskie w Oddziale Dramatycznym przy Konserwatorium Muzycznym w Warszawie.

Na deskach Teatru Polskiego zadebiutował 1 września 1927. Jak sam przyznaje, jego pierwszym przedstawieniem był "Sułkowski" na podstawie tragedii Stefana Żeromskiego. Zagrał tam trzy role epizodyczne. W tamtym okresie był również związany z warszawskim Ateneum, a także z Teatrem Miejskim na Pohulance i Teatrem Lutnia (oba mieściły się w Wilnie).

W latach trzydziestych zamieszkał w Warszawie i aż do wybuchu II Wojny Światowej grał w Teatrze Narodowym.

II wojna światowa i czasy późniejsze

W 1939 roku został zmobilizowany, jako porucznik rezerwy, a po kampanii wrześniowej został internowany na Litwę. Po ucieczce z obozu aż do 1941 roku gra na deskach Teatru Polskiego w Wilnie.

Do Warszawy udał się w 1942 roku.Tam — wraz z grupą aktorów do której należała między innymi Danuta Szaflarska — tworzy Teatr Frontowy AK.

Po wojnie grał w Teatrze Starym w Krakowie i w objazdowym Teatrze Kameralnym TUR.

- Nieraz graliśmy w warunkach bardzo trudnych, gdzie woda do mycia była zamarznięta, kiedy na scenie było bardzo zimno. Często musieliśmy wkładać na nasze ubrania kostiumy – mówił Jan Ciecierski w audycji "50 lat na scenie – audycja o Janie Ciecierskim".

Posłuchaj
51:42 50 lat na scenie - audycja o janie ciecierskim.mp3 Jan Ciecierski wspomina swoje życie w rozmowie z Polskim Radiem. "50 lat na scenie - audycja o Janie Ciecierskim" (PR, 05.02.1978)

Do stolicy wrócił w 1947 roku i tam na trzynaście lat związał się z Teatrem Polskim.

Ciecierski nie ograniczał się jedynie do grania na deskach scenicznych, ale występował również w takich filmach, jak , jak "Popiół i diament", "Awantura o Basię", czy "Pierwsze Dni".

Jego wspomnienia — noszące tytuł "Mistrzowie i koledzy" i "Zwyczajne życie aktora" — zostały wydane kolejno w 1978 i 1989 roku.

Teatr Polskiego Radia – "Matysiakowie"

Aktor jest zdecydowanie najbardziej znany ze swojej kultowej roli ojca rodu Matysiaków — Józefa. Grał ją przez ponad trzydzieści lat, a jego charakterystyczny głos wielu Polaków pamięta aż po dziś dzień.

- Mój stosunek do Teatru Radiowego jest bardzo ciepły – opowiadał Jan Ciecierski.

"Matysiakowie" to najdłuższa powieść w historii światowej radiofonii. Jest to też druga - po kronice sportowej - najdłużej emitowana audycja w Polsce.

Pierwszy odcinek ukazał się 15 grudnia 1956 roku o godzinie 20.35 na antenie Programu II Polskiego Radia. Początkowo audycja miała istnieć jedynie pół roku, może rok, jednak stało się inaczej i kolejne odcinki serii wychodzą aż po dziś dzień. Obecnie jest ich ponad trzy tysiące.

"Matysiakowie" zdobyli niezwykłą popularność w latach siedemdziesiątych, przed radioodbiornikami  losy rodziny śledziło, co tydzień około czterech milionów Polaków.

- To taka historia zupełnie zwyczajna. Rozmowy dwojga, trojga ludzi w jednym pokoju, w jednym mieszkaniu, w kuchni o takich codziennych rzeczach. O tym, że zbliża się wypłata i jakoś trzeba będzie związać koniec z końcem, a co zrobić, bo syn nie ma butów na zimę, a jak tam będzie po Nowym Roku. Takie zwykłe sprawy, o których rozmawiają ludzie zwykli, ale też niezwykli, bo oczywiście ożywieni przez aktorów – mówił reżyser słuchowiska Waldemar Modestowicz w rozmowie z Krzysztofem Grzesiowskim podczas audycji "Sygnały Dnia".

Posłuchaj
09:32 Jedynka Sygnaly dnia Modestowicz 11 czerwiec 2016.mp3 O "Matysiakach" rozmawia Waldemar Modestowicz z Krzysztofem Grzesiowskim podczas audycji "Sygnały dnia" (PR, 11.06.2016)

Jan Ciecierski zmarł 20 lutego 1987 roku w Warszawie i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.

Czytaj także

Razem z portalem PolskieRadio.pl zwiedź mieszkanie radiowej rodziny Matysiaków

Ostatnia aktualizacja: 24.02.2018 13:40
Waldemar Modestowicz, reżyser serialu o legendarnej rodzinie Matysiaków, pokazał nam jak mieszkają radiowi bohaterowie. Uchylił także rąbka tajemnicy o produkcji słuchowiska w Teatrze Polskiego Radia. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tadeusz Janczar: pierwszy w moim życiu był teatr

Ostatnia aktualizacja: 25.01.2023 05:40
- Muszę wykonywać swój zawód do tego momentu, kiedy będę ludziom potrzeby. Norwid mądrze powiedział "z rzeczy świata tego ostaną tylko te dwie, dwie tylko - poezja i dobroć... i więcej nic" - mówił Tadeusz Janczar w archiwalnym wywiadzie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wieńczysław Gliński. Ponad sto ról przed kamerą

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2023 05:35
10 maja 1921 roku, urodził się słynny aktor teatralny i filmowy Wieńczysław Gliński. Przez lata był także jednym z najbardziej popularnych aktorów Teatru Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tadeusz Fijewski - najbardziej warszawski aktor

Ostatnia aktualizacja: 14.07.2023 05:35
Przez całe życie związany był z Warszawą, zagrał nawet Rzeckiego w ekranizacji jednej z najbardziej warszawskich powieści, czyli w "Lalce" (1968) Wojciecha Jerzego Hasa na podstawie Bolesława Prusa. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Słuchacze pytali o ich zdrowie i zapraszali do siebie". 67 lat z Matysiakami

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2023 05:50
- Listów przychodziło tysiące. Ale w pierwszym z nich oburzano się, że jakichś dwóch facetów w radiu w sobotę wieczorem pije piwo i źle się wyraża o I sekretarzu. Wówczas zrozumieliśmy, że… trafiliśmy w dziesiątkę - opowiadał w archiwalnej audycji Jerzy Janicki o początkach "Matysiaków". 15 grudnia 1956 roku legendarna radiowa powieść, dziś licząca ponad 3400 odcinków, pojawiła się po raz pierwszy na antenie.
rozwiń zwiń