Historia

33 lata temu powstała Grupa Wyszehradzka

Ostatnia aktualizacja: 15.02.2024 05:38
15 lutego 1991 roku na spotkaniu w Wyszehradzie przywódcy Polski, Węgier i Czechosłowacji podpisali porozumienie o współpracy. Gdy rozpadła się Czechosłowacja, Trójkąt zamienił się w Grupę Wyszehradzką.
Szczyt w Wyszehradzie, trójstronne spotkanie: prezydenta RP Lecha Wałęsy, prezydenta Czechosłowacji Vaclava Havla, premiera Węgier Józsefa Antalla. Spotkanie zainicjowało powstanie nieformalnego zrzeszenia Trójkąt Wyszehradzki.
Szczyt w Wyszehradzie, trójstronne spotkanie: prezydenta RP Lecha Wałęsy, prezydenta Czechosłowacji Vaclava Havla, premiera Węgier Józsefa Antalla. Spotkanie zainicjowało powstanie nieformalnego zrzeszenia Trójkąt Wyszehradzki. Foto: PAP/Jan Morek

Przemiany demokratyczne na przełomie lat 80. i 90., a także zbliżający się rozpad ZSRR wyznaczyły nowe kierunki polityki zagranicznej państw środkowoeuropejskich. Zrzucenie jarzma hegemonii sowieckiej oznaczało dla Warszawy, Pragi i Budapesztu początek starań o włączenie w struktury europejskie i północnoatlantyckie. Na miejsce spotkania Lecha Wałęsy, Vaclava Havla i Józsefa Antalla wybrano Wyszehrad, odnosząc się w ten sposób do zjazdów królów Polski, Czech i Węgier, które odbywały się tutaj w XIV wieku. 

Politycy podpisali wspólną deklarację współpracy na drodze do europejskiej integracji, tak zawiązał się Trójkąt Wyszehradzki.

– Nie chcemy tworzyć nowych paktów w miejsce Układu Warszawskiego, chcemy integrować się z Europą – przekazywał korespondent Polskiego Radia w Budapeszcie słowa trzech przywódców.


Posłuchaj
02:12 Grupa Wyszehradzka 7 dni w kraju i na świecie.mp3 Korespondencja Tadeusza Olszańskiego z Wyszehradu. Fragment audycji z cyklu "7 dni w kraju i na świecie". (PR, 17.02.1991)

 

W dniach 5-6 października 1992 roku na Wawelu odbyło się kolejne spotkanie. Jego owocem było zawarcie Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA), którego celem było zniesienie lub redukcja ceł w handlu.

W 2000 roku powstał Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, który przeznaczany jest na cele projektów integracyjnych, edukacyjnych, naukowych i kulturalnych. Mogą w nim partycypować wnioskodawcy z państw V4, jak i z krajów Partnerstwa Wschodniego (Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Mołdawia, Ukraina), jak i Bałkanów Zachodnich (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii i Serbii). 

Spotkania członków Grupy Wyszehradzkiej odbywają się do dzisiaj. Raz w roku ma miejsce spotkanie prezydentów i przewodniczących parlamentów państw V4, premierzy spotykają się co pół roku. 

bm