Historia

Drugi proces oświęcimski – załoga Auschwitz-Birkenau przed sądem

Ostatnia aktualizacja: 20.12.2023 05:40
20 grudnia 1963 roku rozpoczął się drugi proces przeciwko załodze niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Wyrok był zniewagą dla czterech milionów zamordowanych.
Personel Auschwitz-Birkenau podczas procesu w Norymberdze (grudzień 1946)
Personel Auschwitz-Birkenau podczas procesu w Norymberdze (grudzień 1946)Foto: Niemieckie Archiwum Federalne/Wikipedia/CreativeCommons

Drugi proces oświęcimski, proces członków załogi niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, toczył się w dniach od 20 grudnia 1963 do 10 sierpnia 1965 roku. Odbywał się on przed zachodnioniemieckim sądem we Frankfurcie nad Menem.

German Death Camps - zobacz serwis edukacyjno-społeczny

Mimo, że przeciw 20 niemieckim zbrodniarzom oświęcimskim zeznawało 365 świadków, a także dostępny był bardzo obszerny materiał dowodowy, to niemal każdy z oskarżonych twierdził, że jest niewinny. Tylko Hans Stark przyznał się w ostatnim słowie do mordowania więźniów, tłumacząc, że w takim duchu został wychowany przez Hitlerjugend i SS. "Zapomniałem o dziesięciu przykazaniach Boskich, a uwierzyłem w program partyjny" - słowa Starka przytacza obecny na procesie specjalny wysłannik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, Tadeusz Nowakowski.


Posłuchaj
19:36 drugi proces oswiecimski_1.mp3 Pierwsze relacje Tadeusza Nowakowskiego - specjalnego wysłannika Rozgłośni Polskiej RWE – z procesu przeciwko załodze niemieckiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. (RWE, 23.12.1963)

Posłuchaj
09:55 drugi proces oswiecimski_2.mp3 Relacja Tadeusza Nowakowskiego z ósmego dnia procesu przeciwko załodze niemieckiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. (RWE, 16.01.1964)

 

Reszta oprawców z Oświęcimia w swoich ostatnich słowach twierdziła: dentysta, dr Willy Frank: "Ratowałem więźniom życie. Jestem niewinny"; dentysta dr Willi Schatz: "Nikomu krzywdy nie wyrządziłem. Jestem niewinny"; aptekarz, dr Victor Capesius: "Na rampie zbierałem tylko lekarstwa dla więźniów. Jestem niewinny"; morderca tysięcy ludzi przez zastrzyk fenolu, sanitariusz Josef Klehr: "Nie poczuwam się do niczego. Jestem niewinny"; kapo Emil Bednarek: "Nigdy nie zabiłem, nigdy nie katowałem". Do samego końca tego wstrząsającego, trwającego dwadzieścia miesięcy procesu niemieccy zbrodniarze hitlerowscy nie wykazali skruchy. Mimo wielu dowodów zbrodni oraz przeprowadzenia oględzin obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, wyroki zapadły dość łagodne.

Decyzje sądu frankfurckiego oburzyły cały świat. Sześciu oskarżonych zostało skazanych na karę dożywotniego więzienia, jedenastu na karę więzienia od 3 do 11 lat, trzech zostało uniewinnionych.

Mordercy zza biurka, funkcjonariusze gestapo i lekarze, którzy przeprowadzali selekcję na rampie potraktowani zostali z nadzwyczajną wyrozumiałością.

mk

Czytaj także

Seweryna Szmaglewska: "brakuje słów, by opisać niewyobrażalne"

Ostatnia aktualizacja: 07.07.2023 05:40
- Nie ja kształtowałam te książki, tylko życie. "Dymy nad Birkenau" i "Niewinni w Norymberdze" to obrazy życia, które ja jedynie w pośpiechu spisałam i zaniosłam do wydawnictwa – mówiła pisarka na antenie Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Auschwitz. "Tych kolumn było bardzo dużo, wyszło wtedy parędziesiąt tysięcy"

Ostatnia aktualizacja: 27.01.2020 05:54
- Taka kolumna w śniegu, takich półszkieletów w pasiakach, różnych łachmanach, takich półtrupów posuwających się wolnym krokiem - wspomnienie Józefa Mikusza. (PR, 11.04.1981)
rozwiń zwiń
Czytaj także

Franciszek Gajowniczek: "On odszedł za mnie na śmierć, a ja przeżyłem"

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2023 05:54
- Podszedł do mnie esesman i wskazał ręką, że mnie też wyprowadzić do tych skazańców. Więc ja w tym czasie wypowiedziałem słowa, że żal mi jest dzieci i żony - wspominał Franciszek Gajowniczek  w Polskim Radiu w 1979 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

75. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau

Ostatnia aktualizacja: 27.01.2020 06:00
27 stycznia 1945 roku Armia Czerwona wyzwoliła obóz Auschwitz-Birkenau. Dziś obchodzimy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Zapoznaj się z archiwalnymi nagraniami Polskiego Radia, posłuchaj wstrząsających relacji świadków, tych, którzy przeżyli piekło obozów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pierwszy transport do Auschwitz. Jaką trasą szli przez Tarnów polscy więźniowie?

Ostatnia aktualizacja: 14.06.2022 05:55
14 czerwca 1940 roku trasa pochodu 728 mężczyzn pod eskortą niemieckich żołnierzy wiodła przez ścisłe centrum miasta. Dzień przed transportem przeniesiono ich z miejscowego więzienia do budynku żydowskiej łaźni, gdzie poddano ich dezynfekcji. Tam też spędzili ostatnią noc przed transportem.
rozwiń zwiń