Historia

Stanisław Jankowski "Agaton": "W 1946 roku, kiedy wróciłem, Warszawa robiła straszliwe wrażenie"

Ostatnia aktualizacja: 02.08.2020 05:42
- Na naszych oczach rozegrała się tragedia tego miasta i przed tym pokoleniem architektów i urbanistów postawiła historia zadanie bez precedensu - przyrócenie do życia, a później ukszatłowanie jego odbudowy - mówil Stanisław Jankowski w jednym z archiwalnych radiowych wywiadów.

Stanisław Jankowski wspominał w archiwalnym wywiadzie ostatnie dni Powstania Warszawskiego.

- Wróciłem kanałem ze Starego Miasta do Śródmieścia i spotkałem jednego z moich kolegów architektów Stanisław Dziewulskiego. Spotkaliśmy się w jednym z niewielu niezburzonych domów w Alejach Jerozolimskich - mówił Stanisław Jankowski. - Był tam teakźe kolega Kazimierz Marczewski, też architekt i rysował wtedy szkicowy projekt zabudowy dzielnicy Muranów, a Dziewulski pisał takie schematyczne wytyczne szczegóły odbudowy Warszawy.

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Po upadku powstania "Agaton" dostał się do niewoli razem z gen. Tadeuszem Borem-Komorowskim, gdzie został jego adiunktem.

Po wyjściu na wolność ukończył roczne studium urbanistyczne w Wielkiej Brytanii w Liverpoolu. W 1946 roku wrócił do Polski i zgłosił się do odbudowy stolicy.

- Spotkałem tych samych dwóch kolegów, którzy pracowali już przy odbudowie Warszawy - wspominał Stanisław Jankowski.

Jankowski był współautorem m.in. Trasy W-Z, MDM oraz wielu planów zagospodarowania przestrzennego Warszawy. Jako architekt pracował również za granicą.

Uhonorowany najważniejszymi odznaczeniami: Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Armii Krajowej. Zmarł w wieku 91 lat, w 2002 roku.

2 sierpnia 2020 roku, w 76. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego na Powiślu stanął pomnik legendarnego cichociemnego w czasie niemieckiej okupacji i jednego z architektów odbudowy stolicy.


Czytaj także

Powstanie Warszawskie. Posłuchaj wspomnień gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego o okolicznościach wybuchu zrywu

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2023 06:00
– Pamiętam, było to w sobotę albo niedzielę 30 lipca. Przebywałem wraz z całym sztabem w lokalu konspiracyjnym przy ulicy Pańskiej 6. To tam właśnie zapadła decyzja o wybuchu powstania – wspominał gen. Tadeusz Bór-Komorowski w rozmowie z Janem Nowakiem-Jeziorańskim, ówczesnym dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Cała Polska odbudowuje stolicę

Ostatnia aktualizacja: 24.05.2021 05:35
76 lat temu – 24 maja 1945 roku – Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o odbudowie Warszawy – zarówno jako miasta, jak i stolicy Polski. Dokument komunistycznych władz, wskazywał kierunki działań i określał konkretne zasady planowania.
rozwiń zwiń