Historia

Witold Pyrkosz – W jak Wichura, P jak Pyzdra

Ostatnia aktualizacja: 22.04.2021 05:30
Kto z nas nie znał Witolda Pyrkosza?... Cztery lata temu, 22 kwietnia 2017 roku zmarł w Warszawie ten wielki aktor. Zagrał w prawie wszystkich najbardziej znanych serialach polskiej telewizji – począwszy od "Czterech pancernych i psa" oraz "Stawki większej niż życie", a skończywszy na "M jak Miłość", w którym grał do końca życia. Debiut w telewizyjnych serialach nastąpił jednak w dziesiątą rocznicę debiutu filmowego... to był "Cień" Jerzego Kawalerowicza w 1956 roku, gdzie zagrał Malutkiego.
Witold Pyrkosz
Witold PyrkoszFoto: East News

Witold Pyrkosz urodził się w Krasnymstawie, w wigilię 1926 roku. Wielu późniejszych znajomych twierdziło, że z racji daty urodzenia był dzieckiem szczęścia. To prawda, miał wiele talentów i był towarzyskim i miłym człowiekiem. Szkołę Aktorską w Krakowie ukończył w 1954 roku, a swój debiut sceniczny miał w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Pracował w wielu teatrach, najpierw w Nowej Hucie, później do 1975 roku we Wrocławiu, skąd dojeżdżał do Warszawy i Krakowa na gościnne występy. Od 1977 roku pracował na stałe w Warszawie zaliczając teatry Polski, Studio, Rozmaitości, Narodowy, Na Woli, Ochoty i Komedia. Wszędzie witany był z uznaniem i należnym szacunkiem, a żegnany brawami i zawsze miłym wspomnieniem.

W swoim aktorskim dorobku ma też występy estradowe i kabaretowe. Witold Pyrkosz był współtwórcą i reżyserem kabaretu "Dreptak". Zagrał w blisko 90 filmach fabularnych i w blisko 30 serialach telewizyjnych. Mało kto wie, że był także aktorem dubbingowym – mogliśmy słyszeć go w "Tarzanie", "Toy Story 2", w "Legendzie Tarzana", "Śnieżnych psach", "Rogatym ranczu" czy w "Autach" i "Autach 2". Ta część jego aktorskiej działalności jest mniej znana choćby z faktu, że Pyrkosz słynął nierozerwalnie ze swoim obliczem, całkiem charakterystycznym. Głos sam w sobie był dość plastyczny i trudniej rozpoznawalny bez twarzy. Ten głos znali też słuchacze Teatru Polskiego Radia, w którym Witold Pyrkosz współpracował prze z niemal 60 lat. użyczał przez 60 lat.

Zapewniam, że łatwiej byłoby wyliczyć seriale, w których nie zagrał... ale z tych, które powstały także z jego udziałem najsłynniejszymi były: "Czterej pancerni i pies” gdzie zagrał Franka Wichurę, "Janosik" gdzie zagrał "dworską gnidę" Pyzdrę, "Dom", w którym zagrał proboszcza, "Alternatywy 4" ze słynną rolą Józefa Balcerka czy "M jak Miłość" z rolą Lucjana Mostowiaka. Znamy go tez z bardzo znanych filmów kinowych. Oprócz tych niezaprzeczalnie słynnych i dawnych jak "Eroica", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Sami swoi" czy "Nie ma mocnych", zagrał w filmach znacznie nowszych i role znaczące. W dużej mierze były to filmy Juliusza Machulskiego - "Vabank" i "Vabank 2" z rolą Duńczyka, speca od instalacji alarmowych, "Kingsajz" jako Bombalina czy w "Kiler-ów 2-óch" jako ksiądz.

Filmów było znacznie więcej, a w każdym dość charakterystyczna rola Witolda Pyrkosza... i mimo że role te były drugoplanowe, to aktor z łatwością dawał się zapamiętać. Swoim mądrym, czasem dobrodusznym wyrazem twarzy, czasem tez lekko cwanym spojrzeniem zjednywał sobie widzów. Większość też pamięta tę niezapomnianą scenę z "Czterech pancernych i psa", kiedy naprawiany przez niego, Franka Wichurę, silnik nie chciał pracować dobrze i co rusz wysiadał – wtedy to Gustlik (Gustaw Jeleń), grany przez  Franciszka Pieczkę, powiedział: "Pyrkosz, Pyrkosz i nie jedziesz"... Cztery lata temu Pan Witold przestał już jechać na zawsze. 

PP

Czytaj także

Witold Pyrkosz we wspomnieniach innych aktorów

Ostatnia aktualizacja: 24.04.2017 11:30
Witold Pyrkosz - aktor znany z "Janosika", "Czterech pancernych i psa", "M jak miłość" czy "Vabanku" - zmarł 22 kwietnia w wieku 90 lat.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Machulski. Dorosłe dziecko na scenie

Ostatnia aktualizacja: 20.11.2023 05:40
20 listopada wspominamy 15. rocznicę śmierci Jana Machulskiego, aktora, reżysera teatralnego, pedagoga, założyciela i dyrektora Teatru Ochoty w Warszawie, odtwórcy postaci Henryka Kwinto w filmach "Vabank" i "Vabank II, czyli Riposta".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ludwik Solski. Długowieczny mistrz teatru

Ostatnia aktualizacja: 19.12.2023 05:40
19 grudnia mija 69. rocznica śmierci Ludwika Solskiego, który zmarł w setnym roku swego bardzo barwnego życia. Był aktorem, reżyserem i dyrektorem scen krakowskich i warszawskich.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gustaw Holoubek – był wybitny z godnością

Ostatnia aktualizacja: 21.04.2020 05:55
Tak, ta godność, ta wielkość emanowały z jego oblicza chyba zawsze – nawet w młodości, kiedy w "Gangsterach i filantropach" zagrał "Profesora", genialnego szefa szajki złodziei. Dzisiaj mija 97 lat od narodzin jednego z najwybitniejszych polskich aktorów w historii. Przyszedł na świat 21 kwietnia 1923 roku w Krakowie. Tam spędził swoje dzieciństwo, tam rozpoczął naukę i jeszcze przed wojną zdał maturę.
rozwiń zwiń