Historia

Pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki. Wielka manifestacja antykomunistyczna

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2023 06:00
3 listopada 1984 roku odbył się pogrzeb ks. Jerzego. Władze komunistyczne nalegały, żeby pochować go w rodzinnej parafii, Suchowoli pod Dąbrową Białostocką. Jednak duszpasterza ludzi pracy pochowano w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. 
Pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. 3 listopada 1984 r.
Pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. 3 listopada 1984 r.Foto: East News/Wojtek Łaski

Posłuchaj
26:57 relacja z pogrzebu ks Jerzego Popiełuszki.mp3 Relacja dźwiękowa z pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki autorstwa Mariana Terleckiego. (PR, 19.10.1989)

 

Ks. Popiełuszko: "Przemoc nie jest oznaką siły, lecz słabości"

19 października 1984 roku ks. Popiełuszko wracał z Bydgoszczy do Warszawy razem ze swoim kierowcą Waldemarem Chrostowskim. Trzej oficerowie SB z IV Departamentu MSW zwalczającego Kościół katolicki - Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski - zatrzymali samochód księdza w okolicy Górska pod Toruniem i uprowadzili go wraz z kierowcą.


Posłuchaj
02:28 ksiądz jerzy popiełuszko - jan paweł ii o księdzu popiełuszc___22075_tr_3-3_99848834d8ac685[00].mp3 - Nie jest łatwo być Polakiem, ale to, co kosztuje, jest warte. Doświadczenia ostatnich miesięcy dopomagają nam w tym – podkreślał Jan Paweł II podczas spotkania z wiernymi. (BBC, 12.02.1985)

 

Księdza, który nie chciał wejść do samochodu, oprawcy pobili do nieprzytomności i wrzucili do bagażnika. Chrostowskiemu w czasie jazdy udało się wyskoczyć z samochodu. Zgodnie z zeznaniami morderców księdza, esbecy wywieźli księdza do pobliskiego lasu i tam katowali drewnianą pałką. Niedługo później porywacze przywiązali do nóg księdza 11-kilogramowy worek z kamieniami i wrzucili go do Zalewu Wiślanego pod Włocławkiem.

Odnalezienie ciała

30 października 1984 roku w Dzienniku Telewizyjnym podano wiadomość o odnalezieniu zwłok ks. Popiełuszki. Ciało było tak zmasakrowane, że rodzina musiała identyfikować tożsamość po znakach szczególnych.

3 listopada 1984 roku odbył się pogrzeb ks. Jerzego. Władze komunistyczne nalegały, żeby pochować go w rodzinnej parafii, Suchowoli pod Dąbrową Białostocką. Jednak duszpasterza ludzi pracy pochowano w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.

Pogrzeb, który zgromadził blisko milion osób, stał się wielką manifestacją antykomunistyczną. Mszę żałobną koncelebrował prymas Józef Glemp.


Posłuchaj
01:57 józef glemp o śmierci księdza jerzego popiełuszki_.mp3 - Jestem przekonany, że męczeńska śmierć ks. Jerzego może przyczynić się do większego dobra, a to dlatego, że odsłoniły się kłamstwa, odsłoniło się zło – mówił prymas Polski, kardynał Józef Glemp. (BBC, 1985)

Posłuchaj
08:14 Mowa pożegnalna Tadeusza Nowakowskiego_RWE, 3.11.1984.mp3 - Niechaj nadal sieje niepokój serca i umysłów. Niechaj dalej niestrudzony, nieustraszony pisze w chmurach krwią swą przypieczętowany manifest wolności i niepodległości – mówił pisarz Tadeusz Nowakowski. (RWE, 3.11.1984)

  

Proces morderców

Mimo skazania morderców księdza w tzw. procesie toruńskim wokół sprawy śmierci Popiełuszki nadal pozostaje wiele niewiadomych. Kolejne dochodzenia prowadzone już po upadku reżimu komunistycznego ujawniły nowe dowody, takie, jak znaleziony w Toruniu różaniec, który prawdopodobnie należał do duchownego oraz porzucone na trasie do Papowa Toruńskiego tablice rejestracyjne pojazdu porywaczy.

Nowe poszlaki w śledztwie stały się kanwą dla hipotezy o kilkudniowym przetrzymywaniu w zamkniętym ośrodku, gdzie torturować księdza do mieli – w zależności od wersji – porywacze, funkcjonariusze Wojskowej Służby Wewnętrznej lub Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, albo nawet KGB. Wspólnym mianownikiem tych wersji było zeznanie kłusowników, którzy zeznali, że widzieli, jak ktoś zrzuca ciało z tamy we Włocławku dopiero 25 października. Na potwierdzenie którejkolwiek z tych hipotez brakuje jednak przekonujących dowodów i pozostają one w sferze hipotez.

im

Czytaj także

"Zło dobrem zwyciężaj". 76. rocznica urodzin ks. Jerzego Popiełuszki

Ostatnia aktualizacja: 14.09.2023 06:00
14 września 1947 roku urodził się Jerzy Popiełuszko, kapelan Solidarności, zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa PRL, błogosławiony Kościoła katolickiego. Przyszedł na świat we wsi Okopy niedaleko Suchowoli. Jego rodzice - Marianna i Władysław - prowadzili gospodarstwo rolne.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sowieckie wątki w sprawie uprowadzenia i śmierci ks. Popiełuszki

Ostatnia aktualizacja: 18.10.2019 07:00
W środę 12 września 1984 roku na łamach jednego z największych moskiewskich dzienników ukazał się artykuł, w którym personalnie zaatakowano kapelana "Solidarności". Było to zaledwie pięć tygodni przed jego uprowadzeniem i męczeńską śmiercią.
rozwiń zwiń
Czytaj także

39 lat temu ujęto morderców ks. Jerzego Popiełuszki

Ostatnia aktualizacja: 23.10.2023 06:00
Kuriozalny charakter pierwszych dni śledztwa nad sprawą uprowadzenia ks. Popiełuszki unaocznia fakt, że członkiem specjalnej grupy operacyjnej, którą powołano w celu ujęcia sprawców, był płk Adam Pietruszka, który później zasiadł na ławie oskarżonych.
rozwiń zwiń