Historia

Prof. Jan Żaryn: beneficjentem konfliktu była partia komunistyczna

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2023 05:56
- Związek Radziecki niejednokrotnie korzystał z narzędzia antyżydowskiego do wywołania nastroju, który byłby później likwidowany, a beneficjentem zawsze była partia komunistyczna. Tak było wcześniej ze spiskiem lekarzy - mówił prof. Jan Żaryn, historyk, w rozmowie z Portalem PolskiegoRadia.pl w 2019 roku.
Prof. Jan Żaryn, historyk
Prof. Jan Żaryn, historykFoto: PR

8 marca 1968 roku rozpoczęły się studenckie strajki na Uniwersytecie Warszawskim. Domagano się zaprzestania represji, solidaryzowano się z pisarzami, żądano przestrzegania konstytucji PRL. Aktyw robotniczy, milicja i ORMO spacyfikowały studentów na Krakowskim Przedmieściu i dziedzińcu UW. Aresztowano wiele osób. 

marzec'68_663x364.jpg
Marzec 1968. Serwis specjalny

Od połowy lat 60. na szczytach partii do głosu dochodziła frakcja kierowana przez Mieczysława Moczara, która próbowała odsunąć od władzy Władysława Gomułkę. W takiej sytuacji każde wydarzenie mogło być punktem zapalnym. Stała się nim "Wojna sześciodniowa" – konflikt zbrojny na Bliskim Wschodzie, w którym Izrael pokonał w czerwcu 1967 roku kraje arabskie. W odpowiedzi państwa bloku sowieckiego zerwały stosunki dyplomatyczne z Izraelem.

W Polsce zaś rozpoczęły się represje w stosunku do Polaków pochodzenia żydowskiego. Hasłem do antysemickich ekscesów stało się przemówienie Władysława Gomułki na Kongresie Związków Zawodowych, w którym I sekretarz KC PZPR oskarżył polskich Żydów o demonstrowanie proizraelskich sympatii, nazywając ich "syjonistyczną piątą kolumną". Bezpośrednim efektem przemówienia Gomułki stały się czystki w wojsku i mediach.

Posłuchaj, co o wewnętrznych konfliktach w partii komunistycznej mówił prof. Jan Żaryn w 50. rocznice buntu młodych ludzi w Polsce:

im

Czytaj także

Prof. Jerzy Eisler: Marzec '68 był buntem młodych

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2021 05:50
- Kto bił się z milicjantami w miastach, gdzie nie było szkół wyższych? Młodzież, a nie - jak do tej pory zwykło się mawiać - tylko studenci - mówił prof. Jerzy Eisler w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Irena Lasota: 8 marca rano aresztowano wiele osób

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2024 05:40
- Zostałam aresztowana 8 marca wieczorem. Wypuszczono mnie z więzienia po kilku miesiącach, na początku sierpnia - mówiła uczestniczka buntu studentów Irena Lasota w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Marzec'68. Prof. Roszkowski: Walka o władzę w PZPR rozegrała się na plecach młodego pokolenia

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2023 05:56
- Walka w PZPR rozegrała się na plecach młodego pokolenia, które uważało, że jest możliwa liberalizacja. Skończyło się dwoma latami stagnacji i Grudniem '70 - mówił prof. Wojciech Roszkowski w rozmowie z Portalem PolskieRadio.pl. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Premiera "Dziadów". Dejmek wsadza kij w mrowisko

Ostatnia aktualizacja: 25.11.2023 06:00
56 lat temu odbyła się premiera Mickiewiczowskich "Dziadów" w reżyserii Kazimierza Dejmka. Nikt nie mógł przewidzieć, że spektakl aż w takim stopniu wpłynie na historię powojennej Polski. Ale twórcy spektaklu wiedzieli, że będzie o nim głośno.
rozwiń zwiń