Historia

Zygmunt Luksemburski – cesarz awanturnik

Ostatnia aktualizacja: 09.12.2023 05:30
- To był jeden z pierwszych promotorów tworzenia Europy Środkowo-Wschodniej - mówił prof. Tadeusz Rosłanowski na antenie Polskiego Radia. - Jego koncepcja była jednak tworzona na bardzo prymitywnych, nie dynastycznych, a personalnych podstawach.
Zygmunt Luksemburski, portret pędzla Albrechta Drera
Zygmunt Luksemburski, portret pędzla Albrechta DüreraFoto: Wikipedia/domena publiczna

586 lat temu zmarł Zygmunt Luksemburski. Monarcha był cesarzem, królem Niemiec, Węgier, Chorwacji, Czech i Włoch.

Świetnie wykształcony, skoligacony z najważniejszymi rodami europejskimi, miał wszelkie predyspozycje, by zostać dobrym władcą.

- Na przełomie XIV i XV wieku był to najpotężniejszy władca w Europie – podkreślał prof. Tadeusz Rosłanowski, który w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" wcielił się w rolę prokuratora. Rolę obrońcy monarchy przyjął na siebie Akoš Engelmayer, były ambasador Węgier w Polsce.

Politycznie nadaktywny

Mimo objęcia panowaniem dużej części Europy, rządy Zygmunta Luksemburczyka spotykają się ze sprzecznymi ocenami historyków. Był inicjatorem soboru w Konstancji, wplątał się w wojnę z Turcją, podczas której poniósł sromotną porażkę pod Nikopolis. Jako jeden z pierwszych zauważył narastające zagrożenie, jakim była osmańska ekspansja w Europie. Przez dwie dekady prowadził wojnę z husytami, której stawką była władza w Czechach.

- Naraził wszystkie swoje kraje dążeniem do wdawania się we wszystkie możliwości, jakie się przed nim otwierały. Wplątał je w niesłychanie skomplikowaną sytuację polityczną – podkreślał historyk.

Liczne awantury polityczne spowodowały, że skarbiec monarchy był niemal permanentnie pusty. Poszukując funduszy na kolejne wojny i działania dyplomatyczne, Zygmunt nie cofał się przed zastawianiem królewskich i cesarskich dóbr.

"Na wieczne nieoddanie"

8 listopada 1412 podpisał umowę z Władysławem Jagiełłą, na mocy której pod polskie władanie przechodziło – jako zabezpieczenie pożyczki udzielonej cesarzowi – 16 miast. Był to tak zwany zastaw spiski.

- Tak potężny władca musiał (i była to pożyczka na "wieczne nieoddanie") zastawić część swojego władztwa – mówił prof. Tadeusz Rosłanowski.


Posłuchaj
18:54 zygmunt luksemburczyk___4547_96_iv_tr_0-0_108121176575446e[00].mp3 Spór o postać Zygmunta Luksemburskiego w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" prowadzą prof. Tadeusz Rosłanowski i Ákoš Engelmayer. (PR, 23.10.1996)

 

Zygmunt dożył sędziwego wieku, zmarł w wieku 69 lat, 9 grudnia 1437. Nie doczekał się męskiego potomka. Spuściznę po nim odziedziczyli Habsburgowie. Imperium Zygmunta Luksemburskiego stało się fundamentem ich przyszłej potęgi.

bm

Czytaj także

Bitwa pod Lipanami - koniec wojen husyckich

Ostatnia aktualizacja: 30.05.2017 06:42
30 maja 1434 taboryci ponieśli ostateczną klęskę pod Lipanami. W Czechach po kilkunastu latach chaosu i religijnych wojen zapanował spokój.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa na Białej Górze – tragedia Czech

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2016 06:00
396 lat temu, 8 listopada 1620, wojska habsburskie rozgromiły armię czeską w bitwie na Białej Górze. Przegrana oznaczała koniec czeskiej niezależności i początek terroru.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Spór o inwestyturę – o przywództwo w chrześcijańskiej Europie

Ostatnia aktualizacja: 28.01.2018 06:08
Spór między cesarzem a papieżem nazwano sporem o inwestyturę, czyli o obsadzanie stanowisk kościelnych. W istocie dotyczył jednak przywództwa w chrześcijańskiej Europie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Władysław II Jagiellończyk. Król z uległym charakterem

Ostatnia aktualizacja: 13.03.2024 05:40
13 marca 1516 roku w Budzie zmarł Władysław II Jagiellończyk. "Biada Węgrom i całemu chrześcijaństwu, żeście oto bawoła wybrali na króla" ‒ tak o wnuku Władysława Jagiełły pisał Jan z Głogowa, nauczyciel Mikołaja Kopernika. Przez wzgląd na uległy charakter Jagiellończyka Czesi nazywali go "Rex Bene", a Węgrzy "Król Dobsze".
rozwiń zwiń