Historia

Imperium Wielkich Mogołów – muzułmańskie rządy w Indiach

Ostatnia aktualizacja: 24.10.2015 06:03
Muzułmańscy najeźdźcy rządzili Indiami przez blisko dwieście lat. Pozostawili po sobie monumentalne mauzoleum Tadż Mahal. Choć sprawnie dominowali nad milionami Hindusów, byli bez szans z lepiej zorganizowanymi i ekspansywnymi Europejczykami z Kompanii Wschodnioindyjskiej.
Audio
  • Świat Wielkich Mogołów, część 3 (PR, 15.12.1987)
  • Świat Wielkich Mogołów, część 2 (PR, 15.12.1987)
  • Świat Wielkich Mogołów, część 1 (PR, 15.12.1987)
Tadż Mahal - mogolskie mauzoleum fot. Wikimedia Commons CC-BY-SA-3.0Dhirad
Tadż Mahal - mogolskie mauzoleum fot. Wikimedia Commons/ CC-BY-SA-3.0/Dhirad

24 października 1605 Dżahangir został koronowany w Agrze na cesarza imperium Wielkich Mogołów. ”Był władcą bogatym i potężnym (…) Niepodzielnie władał całymi północnymi Indiami i dużą partią środkowych, stale też poszerzał swe państwo w kierunku południowym, kosztem niezawisłych dotąd księstw” – pisał Kazimierz Dziewanowski w książce Brzemię Białego Człowieka.

Mogołowie, muzułmańscy potomkowie Tamerlana i Czyngis-Chana, rządzili Indiami od 1526 roku. Przez blisko dwieście lat nieliczna grupa obcych najeźdźców dominowała nad milionami Hindusów. Ich imperium było ogromne. Liczyło ponad 3,2 miliona kilometrów kwadratowych. Swoimi rozmiarami znacznie przekraczało Persję, czy Imperium Ottomańskie.

Mogołowie krwawo rozprawiali się ze wszystkimi nieprzestrzegającymi twardego prawa islamu. Pozostawili po sobie zgliszcza hinduskich świątyń, ale też dobrze prosperujące szlaki handlowe i liczne cuda architektury, do dziś przypominające o ich potędze. Przede wszystkim Tadż Mahal, mauzoleum wzniesione na pamiątkę przedwcześnie zmarłej cesarzowej, najpopularniejszą atrakcję turystyczną Indii. Zaciekła i bezwzględna walka o władzę kontrastowała z imponującym rozwojem sztuki, architektury i nauki.

Nie wypracowali jednak żadnej zasady dziedziczenia. Śmierć każdego władcy niosła za sobą ryzyko rozpadu imperium. Od początku XVIII wieku Półwysep Indyjski pogrążał się w anarchii. Władzę przejmowała lokalna arystokracja. Powstawały nowe, wojujące ze sobą ośrodki. Majsur, Imperium Marathów, czy bajecznie bogaty Bengal walczyły o wpływy z Imperium Wielkich mogołów.

Wreszcie po Indiach zaczęła panoszyć się brytyjska Kompania Wschodnioindyjska. Stosując zasadę divide et impera (dziel i rządź) stopniowo doprowadziła do marginalizacji znaczenia Wielkich Mogołów. Upadek imperium w 1857 roku był dziełem gubernatorów na służbie Imperium Brytyjskiego.

Posłuchaj audycji o powstaniu i upadku potężnego Imperium Wielkich Mogołów.

Zobacz więcej na temat: HISTORIA Indie
Czytaj także

Vasco da Gamy wyprawa do Indii

Ostatnia aktualizacja: 20.05.2020 05:40
Odkrycie morskiej drogi do Indii stworzyło szlak handlowy łączący Europę z Indiami, aż do budowy Kanału Sueskiego. Ponadto demistyfikacji uległa, obowiązująca od czasów starożytnych, ptolemejska wizja Oceanu Indyjskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie sipajów – bunt w obronie świętych krów

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2020 05:34
Bunt hinduskich żołnierzy w służbie brytyjskiego imperium na ponad rok zdestabilizował półwysep Indyjski. Skutkiem krwawych walk była likwidacja Kompanii Wschodnioindyjskiej i przejście Indii pod bezpośredni zarząd Londynu.
rozwiń zwiń