Historia

Orzeł carski na listach w Królestwie Polskim

Ostatnia aktualizacja: 01.01.2024 05:35
1 stycznia 1860 roku w Królestwie Polskim wprowadzony został do obiegu pierwszy znaczek pocztowy.
Fragment pierwszego polskiego znaczka pocztowego, źr. kolekcja A. Sdobnikow
Fragment pierwszego polskiego znaczka pocztowego, źr. kolekcja A. SdobnikowFoto: Wikimedia Commons/dp

Znaczek pojawił się, gdy zarządzanie pocztą stało się częścią kompetencji administracji namiestnika rosyjskiego cara. - Był to znaczek o wzorze rosyjskim z umieszczonym na piersi godłem: orłem na czerwonym tle. Wskutek słabego druku orzeł był prawie niewidoczny - wyjaśniał Włodzimierz Goszczyński, dziennikarz, gość audycji "Parnasik".

Z twarzą królowej Wiktorii

Na zdjęciu: Penny Black, źr. Wikimedia Commons/dp

Tymczasem znaczek pocztowy robił na świecie zawrotną karierę. Po raz pierwszy wprowadzony został w Anglii na dwadzieścia lat przed pojawieniem się pierwszego polskiego odpowiednika. Jego pomysłodawcą był Rowland Hill. Pierwszy znaczek Brytyjczycy ochrzcili mianem "Penny Black", czyli "Czarna Jednopensówka". Nazwa brała się od ceny znaczka i podobizny młodej królowej Wiktorii na czarnym tle. Kolejne wzory stały się nie tylko przedmiotem użytkowym, ale i obiektem kolekcjonerskim.

Początki filatelistyki

- W połowie XIX wieku bardzo modne były różnego rodzaju zakłady. Zakładano się między sobą o to, kto na przykład w ciągu miesiąca zgromadzi większą liczbę znaczków. Rzecz jasna nie chodziło o znaczki zakupione w urzędzie pocztowym. Chodziło o znaczki uzyskane z własnej korespondencji - przybliża genezę filatelistyki Włodzimierz Goszczyński. 


Posłuchaj
25:43 filatelistyczny parnasik.mp3 Audycja z cyklu "Parnasik" Jerzego Janickiego, Andrzeja Zdanowskiego i Witolda Zadrowskiego poświęcona filatelistyce. (PR, 15.01.1973)

 

Szał kolekcjonerski opanował najpierw ojczyznę znaczka pocztowego. - W "Timesie" w 1841 roku znajdujemy ogłoszenie, w którym młody człowiek błaga litościwe osoby o dopomożenie mu w wytapetowaniu sypialni znaczkami pocztowymi - mówił dziennikarz, autor "Vademecum filatelisty" w audycji z 1973 roku.

Już trzydzieści lat później na rynku zaczęły funkcjonować firmy zajmujące się katalogowaniem znaczków. Pojawili się nawet fałszerze je podrabiający.

Znaczek czeka do niepodległości

Na zdjęciu: Pierwszy polski znaczek pocztowy, źr. kolekcja A. Sdobnikow, Wikimedia Commons/dp

Kariera pierwszego polskiego znaczka nie była długa. Wskutek powstań zaostrzyła się antypolska polityka zaborców - ze znaczków zniknęły polskie symbole. Powróciły one dopiero wraz z odzyskaniem niepodległości w 1918 roku.

Posłuchaj audycji poświęconej filatelistyce i historii znaczka pocztowego.

bm

Czytaj także

Sir Arthur Conan Doyle – zakładnik Sherlocka Holmesa

Ostatnia aktualizacja: 07.07.2020 06:00
– Dla nas Arthur Conan Doyle to przede wszystkim Sherlock Holmes. Mało, Sherlock Holmes, a później jego twórca Conan Doyle, podczas gdy on przez całe życie traktował te opowiadania jako rzecz zupełnie drugorzędną – mówił krytyk literacki Marek Wydmuch.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław August Poniatowski. Ostatni król Polski

Ostatnia aktualizacja: 12.02.2024 05:46
12 lutego 1798 roku zmarł król Stanisław August Poniatowski. Jednym z największych osiągnięć tego władcy było zwołanie Sejmu Czteroletniego i uchwalenie Konstytucji 3 maja w 1791 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sir Francis Drake: oskubać brodę hiszpańskiego króla

Ostatnia aktualizacja: 15.11.2017 06:05
Korsarz, który stał się bohaterem swej epoki i jej najsłynniejszą postacią. Wielki odkrywca, wybitny podróżnik i wojownik, czy bandzior XVI wieku?
rozwiń zwiń