Rodzina Stanisława Pyjasa zgadza się na jego ekshumację. Siostrzenica opozycjonisty Agnieszka Przybysz w rozmowie z dziennikarzami oświadczyła, że bliscy zmarłego mają nadzieję, że prowadzone śledztwo wskaże sprawców morderstwa:

Prokurator Piotr Piątek z krakowskiego IPN powiedział, że tym samym potwierdzono zgodę rodziny uzyskaną w listopadzie ubiegłego roku. Na razie nie wiadomo, kiedy dojdzie do ekshumacji.

Jednocześnie rodzina zmarłego zaapelowała do dziennikarzy aby nie nękali pytaniami schorowanej matki Stanisława Pyjasa, która do tej pory nie zgadzała się na ekshumację.

Na podstawie ekshumacji biegli mają odpowiedzieć na ponad 20 pytań dotyczących przyczyny śmierci studenta. Podstawą do określenia rodzaju i umiejscowienia obrażeń na ciele Stanisława Pyjasa ma być przede wszystkim analiza i zbadanie pozostałości kości.


Rodzina Stanisława Pyjasa uważa, że ekshumacja i badanie jego kości jest niezbędne do wyjaśnienia przyczyny śmierci.

Zburzyć mur kłamstw

"Ufamy, że mur kłamstw zbudowany po jego śmierci zostanie wreszcie zburzony. Uważamy, że przeprowadzenie badań kości Stanisława Pyjasa jest niezbędne do wyjaśnienia okoliczności jego śmierci, która mogła nastąpić w wyniku postrzału" - oświadczyła dziennikarzom siostrzenica Pyjasa Agnieszka Przybysz.

Według oświadczenia rodziny, gdyby okazało się, że po pobiciu Pyjas został zastrzelony, znaczyłoby to, "że został postawiony przed ostatecznym wyborem i świadomie wybrał śmierć".

W zeszłym tygodniu prezes IPN Janusz Kurtyka poinformował, że prokuratorzy prowadzący śledztwo ws. śmierci Pyjasa zdecydowali o ekshumacji jego zwłok. Według Instytutu, ekshumacja ma doprowadzić do "sformułowania ostatecznych ocen w kwestii mechanizmu i przyczyn śmierci Pyjasa".

Stanisław Pyjas zmarł w maju 1977 roku. Przyjaciele opozycjonisty są przekonani, że za jego śmiercią odpowiedzialna jest PRL-owska Służba Bezpieczeństwa.

rr, ak,Informacyjna Agencja Radiowa (IAR),PAP

Radio RMF poinformowało, że taką przyczynę zgonu krakowskiego studenta podali biegli po szczegółowych badaniach ekshumowanych szczątków. Według informacji, do których dotarli reporterzy radia, biegli nie stwierdzili, że Pyjas został pobity. Taką informację podała również Polska Agencja Prasowa.

Andrzej Mietkowski uznał tego typu doniesienia za skandal. – Dowiadujemy się o sformułowaniach, które są w mojej ocenie zdumiewające. Zwłaszcza informacje o tym, że eksperci wykluczają obrażenia Stanisława Pyjasa, które wskazywałyby na pobicie lub działanie osób trzecich – powiedział Mietkowski. – Ja też mam wiedzę na temat tej ekspertyzy i stwierdzam, że jest to interpretacja, żeby nie powiedzieć nadużycie – dodał.

Zdaniem Andrzeja Mietkowskiego byłoby absurdem wykluczenie udziału osób trzecich, jeśli idzie o śmierć Pyjasa. – Ustalenia z 1977 roku dały pełną podstawę do wykluczenie przez biegłych upadku Stanisława Pyjasa z któregokolwiek piętra przy ulicy Szewskiej, na kamienną posadzkę – wyjaśnił Mietkowski, powołując się na odpisy dokumentów z prokuratury.

Andrzej Mietkowski dodaje, że konstrukcja klatki schodowej uniemożliwiała zdarzenie, o którym donosiły media. – Zwłoki leżały w określonym miejscu i nad tym miejscem nie było przestrzeni do spadku z klatki schodowej. To był korytarz w bramie – wyjaśnił Mietkowski.

Według informacji, do których dotarła PAP i radio RMF, opinia biegłych może wskazywać, że śmierć Stanisława Pyjasa mogła nastąpić w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Stanisław Pyjas mógł przechylić się przez barierkę na klatce schodowej i wypaść.

Rodzina ma wątpliwości

Swoje wątpliwości do wniosków zawartych w opinii zgłosiła także część rodziny Stanisława Pyjasa. Siostrzenica Pyjasa - Miriam Agnieszka Przybysz powiedziała, że w ekspertyzie "pominięto m.in. trzy metalicznie zabarwione wgłębienia wewnątrz czaszki". Jej wątpliwości budzą też niektóre wnioski końcowe. W związku z tym jej matka, siostra Pyjasa Alicja Przybysz, która ma status pokrzywdzonej, zdecydowała o przekazaniu opinii biegłych do Prokuratury Okręgowej w Krakowie - jako dowodu w śledztwie dotyczącym zacierania śladów przestępstwa i utrudniania postępowania IPN.

Stanisław Pyjas zmarł 7 maja 1977 w Krakowie. Jego śmierć kilka dni przed juwenaliami wstrząsnęła środowiskiem akademickim w całym kraju. Sprawcy do dzisiaj nie zostali odnalezieni.

rk

Radio RMF utrzymuje, że przyczyną zgonu krakowskiego studenta, jaką podali biegli po szczegółowych badaniach ekshumowanych szczątków, był upadek z wysokości. Według tego źródła biegli nie stwierdzili, że Pyjas został pobity.

"Mamy jeszcze ponad 20 pytań do biegłych"

Marek Lasota apeluje o wstrzemięźliwość w wydawaniu opinii na temat szczątkowych informacji. Wyjaśnia, że przeprowadzona ekspertyza nasunęła wiele wątpliwości prokuratorowi prowadzącemu śledztwo w sprawie śmierci Stanisława Pyjasa. Ekspertyza, podkreśla, nie spełniła oczekiwań prowadzącego śledztwo prokuratora, dlatego prokurator postawił 23 pytania precyzujące i uściślające niektóre tezy ekspertyzy.

Marek Lasota zapewnił, że IPN robi wszytko, by nie tylko wyjaśnić przyczyny śmierci Stanisława Pyjasa, ile i posadzić na ławie oskarżonych sprawców tej śmierci. Bo, jak podkreślił nie ma wątpliwości, że doszło do zabójstwa. Dyrektor Lasota zapewnił, że po otrzymaniu odpowiedzi na pytania prokuratora, IPN ogłosi wnioski płynące z ekspertyzy.

"Nad miejscem gdzie znaleziono zwłoki nie było schodów" 

Andrzej Mietkowski, który, pod koniec lat siedemdziesiątych, działał w Studenckim Komitecie Solidarności w Krakowie, uznał za "zdumiewające nadużycie" doniesienia medialne jakoby przyczyną śmierci Stanisława Pyjasa był upadek z wysokości.

– Dowiadujemy się o sformułowaniach, które są w mojej ocenie zdumiewające. Zwłaszcza informacje o tym, że eksperci wykluczają obrażenia Stanisława Pyjasa, które wskazywałyby na pobicie lub działanie osób trzecich – powiedział Mietkowski. – Ja też mam wiedzę na temat tej ekspertyzy i stwierdzam, że jest to interpretacja, żeby nie powiedzieć nadużycie – dodał.

Zdaniem Andrzeja Mietkowskiego byłoby absurdem wykluczenie udziału osób trzecich, jeśli idzie o śmierć Pyjasa. – Ustalenia z 1977 roku dały pełną podstawę do wykluczenie przez biegłych upadku Stanisława Pyjasa z któregokolwiek piętra przy ulicy Szewskiej, na kamienną posadzkę – wyjaśnił Mietkowski, powołując się na odpisy dokumentów z prokuratury.

Mietkowski podkresla, że konstrukcja klatki schodowej uniemożliwiała zdarzenie, o którym donosiły media. – Zwłoki leżały w określonym miejscu i nad tym miejscem nie było przestrzeni do spadku z klatki schodowej. To był korytarz w bramie – wyjaśnił Andrzej Mietkowski.

Stanisław Pyjas zmarł 7 maja 1977 w Krakowie. Jego śmierć - z powodu pobicia - kilka dni przed juwenaliami wstrząsnęła środowiskiem akademickim Krakowa i Polski. Sprawcy do dzisiaj nie zostali odnalezieni, a śledztwo milicji i prokuratury nie doprowadziło do niczego. Według oficjalnej wersji przyczyną śmierci Stanisława Pyjasa był upadek ze schodów.

IAR, sm