Działacz antykomunistycznego podziemia: Katolicki Uniwersytet Lubelski był prasową wyspą wolności
2020-01-24, 21:00
- Pomysł, aby uzbroić się w słowo i walczyć nim z komuną wyszedł między innymi od Janusza Krupskiego - mówił w Polskim Radiu 24 działacz antykomunistycznego podziemia, Paweł Nowacki. Gościem audycji był też Mirosław Chojecki, honorowy prezes Stowarzyszenia Wolnego Słowa.
Posłuchaj
Jednym z najważniejszych pism drugiego obiegu jakie powstały w Lublinie były "Spotkania. Niezależne Pismo Młodych Katolików". Pierwszy numer ukazał się w październiku 1977 roku.
36 numerów "Spotkań"
Powiązany Artykuł
"Niepokonani. Opozycja PRL". "Bibuła", czyli walka z aparatem, który dławił wszelką wolną myśl
- Chodziło o to by katolicy mieli swój głos. My studencki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uważaliśmy to za coś naturalnego - mówił Paweł Nowacki. Dodał, że nie można było wejść w zderzenie z Episkopatem, który z całą pewnością był w centrum walki z komunizmem. Podkreślił, że pismo wydawane było do 1989 roku. W tym czasie ukazało się 36 numerów "Spotkań".
- Wokół pisma skupiali się ludzie w różny sposób związani z kościołem katolickim i ośrodkami inteligencji w Polsce. Pismo posiadało swoje oddziały w Warszawie, Krakowie i Paryżu, a KUL był miejscem do którego zjeżdżali się ludzie z różnych miejsc w kraju bo nie uczono tam doktryny marksizmu- leninizmu – mówił gość PR24 i dodał, że KUL był też wyspą wolności i naturalnym środowiskiem przestrzeni wolności.
Mirosław Chojecki mówił z kolei o "Nowej" wydawanej w latach 1977–1989 która miała zorganizowany profesjonalnie system druku i kolportażu. W latach 80. dzięki uzyskanej niezależności finansowej wypłacała wynagrodzenia autorom, tłumaczom i drukarzom.
- Chodziło o to by wydawać nieoficjalnie literaturę. Pierwsze wydawnictwa to były przedruki z Kultury Paryskiej, a pierwszym który udostępnił nam materiały, był Andrzej Kijowski, czołowy przedstawiciel krakowskiej szkoły krytyki literackiej - mówił Chojnecki. Zauważył, że później pojawiło się wiele inicjatyw zbliżonych do Komitetu Obrony Robotników, np. "Robotnik”.
Powiązany Artykuł
"Niepokonani. Opozycja PRL". Strajk i pacyfikacja w Kopalni Wujek
Gość PR24 podkreślił, że władze PRL próbowały w różny sposób utrudniać działalność wydawnictwa, przede wszystkim przez konfiskatę książek i sprzętu poligraficznego, zatrzymania na tzw. 48 godzin, w latach 70. decydowano się także na aresztowania pod sfingowanymi zarzutami kryminalnymi (w 1979 roku drukarza Tomasza Michalaka, w 1980 roku Mirosława Chojeckiego i drukarza Bogdana Grzesiaka).
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy.
***
Tytuł audycji: "Niepokonani. Opozycja PRL"
Prowadzący: Wojciech Borowik
Goście: Mirosław Chojecki (inicjator i prezes honorowy Stowarzyszenia Wolnego Słowa) i Paweł Nowacki
Data emisji: 24.01.2020
Godzina emisji: 20.06
PR24/jj