"To był plan eksterminacji polskich elit". Piotr Dmitrowicz o zbrodni w Palmirach

2020-06-21, 07:30

"To był plan eksterminacji polskich elit". Piotr Dmitrowicz o zbrodni w Palmirach
Palmiry, 20.06.2020. Cmentarz w Palmirach, podczas uroczystości upamiętniających 80. rocznicę egzekucji w podwarszawskich Palmirach kilkuset więźniów Pawiaka w ramach Akcji AB tzw. Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej, 20 bm.Foto: PAP/Leszek Szymański

- Mord na polskiej inteligencji w Palmirach jest odpowiednikiem tego, co Sowieci zrobili w Katyniu. Od 1939 roku, od momentu, kiedy Niemcy i Sowieci napadli na Polskę, jednym z elementów niszczenia państwa Polskiego było mordowanie polskich elit - powiedział w Polskim Radiu 24 Piotr Dmitrowicz, historyk. 

80 lat temu 20 czerwca 1940 roku Niemcy rozstrzelali w Puszczy Kampinoskiej w okolicach Palmir 368 więźniów Pawiaka. Była to największa egzekucji przeprowadzonej w ramach Akcji AB.

"Niemcy bardzo dokładnie dokumentowali moment rozstrzeliwania".

Zbrodnia w Palmirach wpisywała się w niemiecką politykę likwidacji polskiej inteligencji i osób, które pełniły funkcje przywódcze, a wśród zamordowanych w Palmirach byli ci, którzy nadawali ton narodowi i państwu polskiemu. Życie stracił m.in. Janusz Kusociński - olimpijczyk, złoty medalista w biegu na 10 tysięcy metrów na Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r., Maciej Rataj - prezes Stronnictwa Ludowego, marszałek Sejmu RP czy Mieczysław Niedziałkowski - znany działacz socjalistyczny, wieloletni poseł na Sejm RP.


Posłuchaj

21.06.2020 Piotr Dmitrowicz: To, co działo się w Palmirach i Katyniu, to był plan eksterminacji polskich elit. (Historyczne Wydarzenie Tygodnia / PR24) 23:40
+
Dodaj do playlisty

 

-  To, co działo się w Palmirach i Katyniu, to plan eksterminacji polskich elit. Mord na polskiej inteligencji w Palmirach jest odpowiednikiem tego, co Sowieci robili w Katyniu i w innych miejscach. Od 1939 roku, od momentu, kiedy Niemcy i Sowieci napadli na Polskę, jednym z elementów niszczenia państwa Polskiego było mordowanie polskich elit - powiedział Piotr Dmitrowicz, historyk. - Pamiętajmy, że Gestapo i NKWD ściśle ze sobą współpracowało, od początku wojny aż do czerwca 1941 roku, pamiętamy np. słynne spotkanie w Zakopanem pomiędzy Gestapo a NKWD - dodał.

Powiązany Artykuł

nac palmiry rozstrzelanie 1200.jpg
Zagłada polskiej inteligencji. 80. rocznica mordu w Palmirach

W Katyniu mieliśmy bezimienne doły śmierci, podobnie w Palmirach. W Katyniu strzelano z pistoletu w tył głowy, a w Palmirach rozstrzeliwano karabinem maszynowym - przypominał Tadeusz Płużański.

W audycji "Historyczne Wydarzenie Tygodnia" padło pytanie, dlaczego Niemcy wybrali Palmiry?

- Znaczeni miało to, że egzekucja odbywała się szybko, bezpiecznie, bez udziału osób trzecich - powiedział Piotr Dmitrowicz, który podkreślał, że "Niemcy bardzo dokładnie dokumentowali moment rozstrzeliwania". - Jakim człowiekiem trzeba być, żeby dokumentować te zbrodnie? Niemcy to robili, Sowieci to ukrywali - przypomniał Piotr Dmitrowicz.

Powiązany Artykuł

janusz kusociński 1200.jpg
Mistrz olimpijski rozstrzelany w Palmirach. 80 lat od śmierci Janusza Kusocińskiego

W audycji została przywołana też m.in. pamięć córek gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. Janina Lewandowska jest jedyną kobietą, która została zamordowana przez Sowietów w Katyniu, a jej siostra Agnieszka Dowbor- Muśnicka została zamordowana w Palmirach. 

***

Akcja AB rozpoczęła się falą masowych aresztowań, które niemiecka policja bezpieczeństwa przeprowadziła we wszystkich dystryktach Generalnego Gubernatorstwa pod koniec marca 1940 roku. Polacy więzieni na terenie dystryktu warszawskiego byli mordowani przede wszystkim w pobliżu wsi Palmiry. W ramach Akcji AB funkcjonariusze SS i policji niemieckiej zamordowali co najmniej 6,5 tysiąca Polaków - w tym około 3,5 tysiąca przedstawicieli polskich elit politycznych i intelektualnych.

W audycji także rozmowa o procesie moskiewskim 16 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego. Mówiono o tym w kontekście prezydenta Rosji Władimira, który na łamach amerykańskiego magazynu "The National Interest" opublikował artykuł na temat II wojny światowej.

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji

***

Audycja: "Historyczne wydarzenie tygodnia"
Prowadzący: Tadeusz Płużański
Gość: Piotr Dmitrowicz, historyk

Data Emisji: 21.06.2020
Godzina emisji: 07.08

Polskie Radio 24

Polecane

Wróć do strony głównej