Pozytywizm i romantyzm na drodze odzyskania przez Polskę niepodległości
2018-04-08, 12:23
– Romantycy, zarówno czynem, jak i słowem, walczyli o polską niepodległość – powiedziała Aldona Łyszkowska, kustosz w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze. W specjalnej audycji Polskiego Radia 24, nadawanej z Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie, nieopodal Ciechanowa, rozmowa o roli i znaczeniu pozytywizmu oraz romantyzmu w procesie odzyskiwania niepodległości przez Rzeczpospolitą.
Posłuchaj
Aldona Łyszkowska podkreśliła, że pomimo braku udziału najbardziej znanych przedstawicieli romantyzmu, m.in. Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, czy Zygmunta Krasińskiego, w zrywie niepodległościowym, którym było powstanie listopadowe, to romantycy na wiele sposobów wspierali walkę o wolność ojczyzny.
– Jednym z nich było tworzenie salonów literackich, gdzie odbywały się spory klasyków z romantykami mające służyć dobru Polski. Ci drudzy uważali, że Polska jest Chrystusem wśród narodów. Przez lata niewoli i doznane krzywdy miała ona odkupić całą Europę i doprowadzić do wskrzeszenia nowego świata – dodała kierownik Działu Naukowo-Wydawniczego w Muzeum Romantyzmu.
Rodziną, która utożsamiana jest z epoką romantyzmu, a także wkładem w walce o niepodległość Polski, są Krasińscy, a przede wszystkim Zygmunt Krasiński, jeden z największych poetów polskiego romantyzmu.
– Jest on również najbardziej znany z całego rodu. Nie brał co prawda udziału w czynnej walce z zaborcami, ale bardzo często i aktywnie do niej nawoływał. Uważał, że odzyskanie niepodległości będzie możliwe jedynie wtedy, gdy będą ze sobą współdziałały wszystkie warstwy społeczne. Był wychowany w kulcie Napoleona i świętej sprawy walki o suwerenność Polski – wyjaśniła Aldona Łyszkowska.
Nurtem przeciwstawnym do romantyzmu był pozytywizm. Jego główne założenia znalazły się w manifeście „My i Wy” autorstwa Aleksandra Świętochowskiego. Jarosław Wałaszyk, kierownik Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie, przyznał, że utwór ten może uchodzić za „Odę do młodości” nurtu pozytywistycznego.
– Świętochowski wskazywał młodym ludziom inną drogę walki o swoją ojczyznę, niż romantycy. Zwracał przede wszystkim uwagę na znaczenie pracy u podstaw. Jednak należy podkreślić, że romantyzm miał na niego również spory wpływ – podkreślił rozmówca Polskiego Radia 24.
Jarosław Wałaszyk podkreślił, że Aleksander Świętochowski był człowiekiem niezwykle wszechstronnym. Interesował się wieloma dziedzinami nauki, o czym pisał w swoich licznych artykułach.
Audycję „Słowem Niepodległa” prowadził Mateusz Maranowski.
Polskie Radio 24/db
Słowem Niepodległa - wszystkie audycje
____________________