Niezwykłe dzieje obrazu "Bem w Siedmiogrodzie"

2018-05-12, 15:57

Niezwykłe dzieje obrazu "Bem w Siedmiogrodzie"
Jeden z fragmentów "Panoramy Siedmiogrodzkiej" Obraz powstał w 1897 roku i został namalowany pod kierunkiem polskiego malarza Jana Styki, przedstawiający zdobycie Sybinu przez powstańców węgierskich pod dowództwem gen. Józefa Bema 11 marca 1849, w czasie powstania węgierskiego . Foto: Domena publiczna

Monumentalne dzieło, stworzone pod kierunkiem Jana Styki przez zespół malarzy polskich, węgierskich i niemieckich, znane jest jako „Panorama Siedmiogrodzka”, „Bem w Siedmiogrodzie”, „Bem pod Sybinem” oraz „Bem i Petöfi”. Towarzyszy mu ciekawa historia, którą w audycji Utracone, odzyskane przedstawił Paweł Bezak - kustosz Muzeum Więzienia Pawiak, oddziału Muzeum Niepodległości w Warszawie.

Posłuchaj

11.05.18. Paweł Bezak o historii obrazu „Bem w Siedmiogrodzie”
+
Dodaj do playlisty

Dzieło Styki powstało dla uczczenia 50. rocznicy węgierskiego powstania narodowego 1848–49. Inicjator dzieła i autor jego koncepcji, rozpoczął prace od odwiedzenia pola bitwy. Tam przeprowadził rozmowy z jej uczestnikami i świadkami oraz wykonał wiele szkiców. Wiosną 1897 r. kierowany przezeń zespół przystąpił we Lwowie do prac nad obrazem. Jak donosiła ówczesna prasa: „Mamy tam pejzaż wspaniały, moc kapitalnie rysowanych postaci, grupy i sceny pełne plastyki, prawdy i ducha ożywiającego całość dzieła” – pisano o obrazie, liczącym 15 metrów wysokości i 120 metrów długości, czyli tyle ile liczy sobie Panorama Racławicka.

Ostatecznie Jan Styka zdecydował się podzielić panoramę na mniejsze, sygnowane przez siebie fragmenty. Jak tłumaczył Paweł Bezak, w pewnym momencie Styka zauważył, że nie przekłada się to na jego honorarium. - Zdecydował wtedy podzielić dzieło. Uczeni szacują, że wycięto z niego od 60 do 100 scen rodzajowych i batalistycznych. Niektóre z nich autor przemalował, aby stworzyć z nich samodzielne obrazy – tłumaczył gość audycji.

W Galerii Jednego Obiektu w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej zaprezentowano właśnie obraz „Do ataku!”, który stanowi wycinek prawej połowy dzieła Jana Styki. Ukazano na nim fragment bitwy o Sybin, która odbyła się 11 marca 1849 r.

Obecnie zidentyfikowano niespełna 40 fragmentów panoramy. Przeszło połowę z nich zgromadziło w swych zbiorach Muzeum Okręgowego w Tarnowie.

Więcej w całej audycji.

Gospodarzem programu była Magdalena Ogórek.

Polskie Radio 24/km/pap

Utracone, Odzyskane w Polskim Radiu 24 - wszystkie audycje

_____________________

Data emisji: 12.05.18

Godzina emisji: 14.15

 

Polecane

Wróć do strony głównej