Kontrowersje wokół Muzeum II Wojny Światowej. „Jest jednym z najbardziej oczekiwanych muzeów”
2017-03-23, 10:17
W Gdańsku dziś uroczystość otwarcia Muzeum II Wojny Światowej - placówki, która wywołała wiele kontrowersji jeszcze zanim zainaugurowała działalność. O instytucji, a także o polskiej polityce historycznej, rozmawiali w Debacie Poranka prof. Jan Żaryn (wSieci Historii), prof. Robert Traba (Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie) i Maciej Rosalak (Historia Do Rzeczy).
Posłuchaj
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wstrzymał połączenie dwóch gdańskich muzeów - Muzeum II Wojny Światowej i powołanego pod koniec 2015 roku Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. Resort kultury pod kierownictwem wicepremiera Piotra Glińskiego postanowił jednak obie instytucje połączyć.
„Liczymy na to, że wystawa stanie się przedmiotem ogólnonarodowej debaty, a dla cudzoziemców wielką lekcją polskiej historii. Muzeum II Wojny Światowej wpisuje nasze doświadczenie w kontekst europejski i światowy, dzięki czemu lepiej można zrozumieć jego cechy szczególne, ale także wspólne z innymi narodami” – wyjaśniał dyrektor placówki prof. Paweł Machcewicz.
Jak podkreślił prof. Jan Żaryn istnieje pewna „luka pokoleniowa, która nie została należycie wypełniona kadrą naukową, która zostałaby powołana i sama zechciałaby zająć się tą częścią polskiej historii II Wojny Światowej, która dotyczy okupacji niemieckiej”. – W latach 90. siły i energia zostały przeniesione szczególnie w stronę rozpoznania totalitaryzmu sowieckiego, co w pewnej mierze było zrozumiale – zauważył gość.
Prof. Robert Traba zaznaczył z kolei, że „patrząc z perspektywy polskiej historiografii istnieje problem, który pokazuje, że warto wciąż rozszerzać badania i perspektywę patrzenia na II Wojnę Światową”. - W Polsce, która podlegała dwóm okupacjom – sowieckiej i niemieckiej – nie ma instytutu badawczego, który profesjonalnie zajmowałby się tą tragedią XX wieku. Zajmujemy się nią cząstkowo natomiast nie ma systematycznych badań – zauważył.
Jak dodał, ważny głos do badań i szukania nowej perspektywy mogą wnosić muzea. - Muzeum II Wojny Światowej jest jednym z najbardziej oczekiwanych. Także w światowym krajobrazie muzeów jest ono wyjątkowe i może stać się najciekawszym świadectwem patrzenia na II WŚ z perspektywy XXI wieku – podkreślił prof. Traba.
Odniósł się także do dorobku niemieckich historyków w tym obszarze. - Nie jest prawdą, że literatura i badania niemieckie wypierają czy zawłaszczają polski dyskurs o II WŚ. To właśnie średnia generacja badaczy niemieckich wniosła wielki wkład do badań niemieckiej okupacji polskiej. Poprzez język niemiecki wprowadzają oni do literatury światowej polskie dokonania, w tym niezwykle cenne badania polskiej historii z lat 70. i 80. Teza, która bazuje na nieco ideologicznych konstrukcjach nie jest więc prawdziwa – wyjaśnił.
Także Maciej Rosalak zwrócił uwagę, że po 1989 roku wytworzyła się luka w badaniach historycznych, koordynacji tych badań i w polityce historycznej. - Dociera ona zarówno do szerszych warstw społecznych, jak i jest polityką skierowaną na zewnątrz – podsumował.
Goście PR24: (od lwej) Maciej Rosalak, prof. Jan Żaryn. foto: AK/PR24
Więcej w całej rozmowie.
Gospodarzem audycji był Filip Memches.
Polskie Radio 24/pr
Debaty Poranka w Polskim Radiu 24 - wszystkie audycje
_________________
Data emisji: 23.03.17
Godzina emisji: 9:18