Odnaleziono sensacyjne dokumenty potwierdzające wysiedlenia Warszawiaków w 1944 roku. W ręce historyków z Muzeum Powstania Warszawskiego trafiło ponad 500 kart sporządzonych przez policyjną administrację niemiecką. To dokument, który potwierdza, że w czasie Powstania Warszawskiego mieszkańcy stolicy byli siłą zmuszani do opuszczenia swoich domów.
"Policyjne zameldowanie" - "Polizeiliche Anmeldung" - zawiera dokładne dane osób wysiedlonych ich adresy, daty urodzenia oraz miejsce do jakiego zostali przetransportowani, są też nazwiska osób do których wysiedlani byli dokwaterowywani, wszystko opatrzone pieczęcią i podpisem.
Dziennikarkom IAR Polskiego Radia oraz TVP Warszawa udało się dotrzeć do kilkunastu osób, które przyjmowały wysiedlonych mieszkańców stolicy. Relacje mieszkańców gminy Rozprza potwierdzają, że w 1944 roku duża grupa ludzi z Warszawy została przywieziona pociagiem towarowym, a później żółnierze na siłę rozlokowali wysiedleńców po okolicznych wsiach. Zbiór doskonale zachowanych ponad 500 kart dokładnie pokazuje losy Warszawiaków, którzy zostali wysiedleni do gminy Rozprza w powiecie Piotrkowskim w województwie łódzkim.
Jak podkreśla Jan Ołdakowski dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, dokumenty są oryginalne i mają ogromną wagę dla historyków. Jego zdaniem to dokument, który potwierdza fakt wysiedlen z Warszawy, sami Niemcy używaja tego słowa, bo na tych dokumentach pojawia się słowo "wysiedlony".
W czasie Powstania Warszawskiego na teren Generalnej Gubernii wysiedlono od 300 tysięcy do ponad pół miliona Warszawiaków, dokładna liczba osób nie jest znana.
"Policyjne zameldowanie", to dokument, który potwierdza indywidualne losy ludzi i ma dużą wartość historyczną mówi sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik. W jego opinii dla pełnego obrazu Powstania Warszawskiego są to dokumenty niezwykle ważne, jednocześnie są ważne dla wyjaśnienia losów tych Polaków, którzy na zawsze opuścili stolicę i trafili w miejsca dotąd nam nieznane. Warszawa została potraktowana przez okupanta w sposób szczególny, dlatego, że to stolica Polski oraz miejsce gdzie wybuchło powstanie. Jak dodaje Andrzej Przewoźnik te plany, które snuł Hitler w sposób szczególny traktowały Warszawę - miejsce nieujarzmione.
W ocenie Piotra Śliwowskiego szefa działu historycznego Muzeum Powstania Warszawskiego, odnalezione dokumenty pokazują "czarno na białym " jaki był hitlerowski plan w stosunku do stolicy Polski. Jego zdaniem choć wszyscy wiedzą, że wysiedlenia były to jest pierwszy dokument, który to potwierdza. Muzeum Powstania dysponuje namacalnym dowodem na to, że ludzie z Warszawy byli wysiedleni, to może wydawać się oczywiste, ale jak zaznacza Śliwowski, w dyskusjach na temat wysiedleń zawsze pojawia się pytanie "gdzie to jest napisane, pokażcie dokument" - więc w muzeum takie dokumenty mamy.
Odnalezione karty policyjnego zameldowania to bardzo ważne dokumenty dla historyków podkreśla senator PiS Dorota Arciszewska-Mielewczyk, ale jak zaznacza w tej chwili osoby wypędzone nie mają żadnych podstaw prawnych do rekompensat lub odszkodowań.
W opinii senator Arciszewskiej być może w świetle tych nowych dokumentów kwestia wypędzonych zostanie odpowiednio uregulowana w polskim prawie. Senator Arciszewska-Mielewczyk zapowiada, że wystąpi z inicjatywą ustawodawczą o uznanie osób wypędzonych jako represjonowanych co pozwoliłoby na ubieganie się o odszkodowania.
Jak podkreśla Józef Jaros w każdym budynku na wsi było 2 lub 3 osoby z Warszawy. Jak wspomina w jego rodzinnym domu były trzy osoby mężczyzna i kobieta z córką. Mężczyzna pomagał w pracach w gospodarstwie, chociaż nie wiedział jak pracuje się na wsi.
W Gminie Rozprza wysiedleni z Warszawy znaleźli schronienie w takich miejscowościch jak: Rajsko, Mierzyń, Łochyńsko i innych okolicznych wsiach. Stefania Bańska z domu Jeż pamięta jak w 1944 roku dokwaterowano do jej rodzinnego domu cztery osoby wysiedlone ze stolicy. Ci, którzy przyjechali nie zabrali ze sobą żadnych rzeczy.
Jak podkreśla Jan Ołdakowski dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego rozkaz Hitlera, który nakazywał zniszczenie miasta i zabicie mieszkańców powodował, że dochodziło do mordów na skalę dotąd niespotykaną, tylko na warszawskiej Woli jednego dnia zabijano 10 tysięcy osób. Potem zdecydowano, że Warszawiacy będą wysiedlani dodaje Ołdakowski. Ten zbiór kart policyjnych pokazuje to co już jest znane z relacji, zaznacza Ołdakowski, że kamienica po kamienicy wysiedla się ludzi w brutalny sposób. Nagle dom otaczaja Niemcy i są informowani, że muszą wyjść właściwie od razu, padał rozkaz wymarszu i jeżeli ktos nie zdążył się spakować wychodził z tym co miał w ręku. Jak zaznacza Ołdakowski w realizacji rozkazu Hitlera o zniszczeniu Warszawy więc nie było żadnej logiki militarnej - była to tylko logika zemsty i zniszcenia stolicy Polski.
Muzeum Powstania Warszawskiego od przyszłego tygodnia rozpoczyna poszukiwania wysiedlonych w 1944 roku z Warszawy. Historycy z muzeum chcą też odnaleźć tych, którzy przyjeli do swojego domu wysiedlonych. Jak zaznacza Jan Ołdakowski mimo, że dokwaterowywania odbywały się przymusowo pod groźba broni, rodziny w gminie Rozprza przyjęły Warszawiaków i dzieliły się z nimi tym co miały.
(iar)
