Zmarła prof. Jadwiga Staniszkis. Socjolog miała 81 lat

Informację o śmierci profesor potwierdziła córka zmarłej Joanna Staniszkis. Jak poinformowała rodzina zmarłej, pogrzeb prof. Jadwigi Staniszkis odbędzie się w czwartek 25 kwietnia w kościele w Podkowie Leśnej.

Jadwiga Staniszkis nie żyje. Miała prawie 82 lata

Jadwiga Staniszkis urodziła się 26 kwietnia 1942 roku. Ukończyła studia w Sekcji Socjologicznej Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Warszawskiego. W 1978 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dziedzinie socjologii a od 1992 roku jest profesorem.

W 1968 roku za udział w protestach studenckich spotkały ją represje - została zwolniona z pracy na Uniwersytecie i aresztowana na 7 miesięcy.

Po zwolnieniu kontynuowała działalność naukową. Pracę doktorską zaczęła pisać jeszcze w czasie aresztowania, a obroniła ją pracując jako nauczycielka w szkole pielęgniarskiej. Do pracy w Instytucie Socjologii przywrócono ją w 1981 roku.

Prof. Staniszkis angażowała się w działalność opozycyjną w PRL

Wcześniej, w sierpniu 1980 roku, została zaproszona przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Gdańsku do udziału w negocjacjach ze stroną rządową. Weszła w skład Komisji Ekspertów MKS. Po zawarciu porozumień sierpniowych i utworzeniu NSZZ "Solidarność" doradzała związkowcom. Po wprowadzeniu stanu wojennego wykładała we Wszechnicy Solidarności i publikowała w prasie podziemnej.

Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Dostała też Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za badania nad procesem transformacji Polski i świata. Została także upamiętniona na muralu "Kobiety wolności" na stacji PKM Strzyża w Gdańsku w 2019 roku.

Zainteresowania prof. Staniszkis

Prof. Jadwiga Staniszkis zajmowała się socjologią polityki i ekonomii. W szczególności badała problematykę transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej w Polsce oraz Europie Środkowej i Wschodniej.

W sferze jej zainteresowań znajdowały się także teorie realnego socjalizmu i postkomunizmu, a także globalizacji. Była wykładowczynią Uniwersytetu Warszawskiego, a także Wyższej Szkoły Biznesu - National-Louis University w Nowym Sączu. Napisała wiele tekstów naukowych, publikowała także w prasie.

Jest też autorką książek: "Ontologia socjalizmu", "Postkomunizm", "Władza globalizacji", a także "O władzy i bezsilności" i "Zawładnąć! Zarys procesualnej teorii władzy". Komentowała bieżące wydarzenia polityczne - przedstawiając opinie, które budziły wiele kontrowersji, nieraz zawierały konkretne oceny osób z najwyższych szczebli władzy.

Działalność naukowa

Pracowała w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, była członkiem Komitetu Socjologii PAN. Wykładała na uniwersytetach zagranicznych, między innymi w UCLA, Uniwersytecie Harvarda, Uniwersytecie Michigan, a także w Chinach, Japonii i Tajwanie. Była stypendystką Wilson Center w Waszyngtonie.

Jej wczesne książki nie zostały opublikowane w Polsce. Pierwsza z nich, dotycząca dialektyki społeczeństwa socjalistycznego została, przetłumaczona w Japonii. Druga, o samoograniczającej się rewolucji pierwszej "Solidarności", została napisana od razu po angielsku, ukazała się w Stanach Zjednoczonych, a dwa lata wcześniej została przetłumaczona we Francji.

Po polsku zaczęła publikować wraz z rozpoczęciem procesu transformacji ustrojowej. Pisała analizy ukazujące istotne w procesie transformacji problemy społeczne i polityczne.

IAR/PAP