Por. Ludomir Grzybowski, jeden z bohaterów powstania styczniowego
2019-02-23, 10:28
– Nie odzyskalibyśmy wolności bez powstania styczniowego – zauważył w Polskim Radiu 24 Piotr Grzybowski, historyk i dziennikarz. W audycji "Historyczne Wydarzenie Tygodnia" rozmowa o zrywie niepodległościowym Polaków z 1863 roku, a także o por. Ludomirze Grzybowski, jednym z jego uczestników.
Posłuchaj
Piotr Grzybowski wskazał, że to właśnie powstanie styczniowe wzmocniło w polskim społeczeństwie poczucie patriotyzmu oraz myśl narodową. Było ono zarzewiem, które doprowadziło do formowania nowego pokolenia, urodzonego już po powstaniu.
– Warto tu przypomnieć chociażby postać Józefa Piłsudskiego. Jego ojciec był powstańcem styczniowym. Marszałek właśnie z tego etosu czerpał w swoim życiu i w walce o niepodległość Rzeczypospolitej. Po upadku powstania pojawiła się myśl społeczna, która sprawiła, że np. chłopi, którzy nie wzięli w nim dużego udziału, zaczęli mocniej identyfikować się z krajem i ojczyzną – wskazał publicysta.
Powstanie styczniowe to także historia rodu Piotra Grzybowskiego. Jednym z uczestników insurekcji z 1863 roku na Kielecczyźnie był por. Ludomir Grzybowski, syn Jana Grzybowskiego, powstańca listopadowego. Prowadził on pamiętniki, które gość Polskiego Radia 24 nazwał "rodzinnym DNA".
– Zostały one spisane ok. 40 lat po powstaniu. Posiadam je i starannie przechowuję. Ludomir stopień porucznika otrzymał w czasie powstania styczniowego będąc oficerem żandarmerii narodowej, która była znienawidzoną przez Rosjan formacją wprowadzającą spustoszenie i dezinformację w ich oddziałach. Męczyła okupanta jak mogła. Mój przodek walczył w powstaniu od początku do końca. Jego szlak bojowy wiódł od gen. Mariana Langiewicza aż po II Korpus gen. Józefa Hauke-Bosaka – wyjaśnił Piotr Grzybowski.
W pamiętnikach por. Ludomira Grzybowskiego zawarte są opisy manifestacji patriotyczno-religijnych, a także walk i potyczek, opisy spraw politycznych, ale również krytyka niektórych zachowań uczestników powstania styczniowego.
Jak wyglądały losy stryja Piotra Grzybowskiego po zakończeniu powstania? Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy.
Audycję "Historyczne Wydarzenie Tygodnia" prowadził Tadeusz Płużański.
Polskie Radio 24/db
-----------------------------------